piątek, 28 sierpnia 2020

Gdańsk - Brama Wyżynna

Brama Wyżynna - dawniej znana jako „Brama Wysoka” (niem. das Hohe Tor). Za bramą widoczna wieża Katowni gdzie obecnie znajduję Muzeum Bursztynu (ma być przeniesione do remontowanego Wielkiego Młyna). Po lewej stronie widoczna wieża kościoła Mariackiego oraz fragment biura LOT-u (ma zostać rozebrany). Po prawej budynek Narodowego Banku Polskiego (wcześniej siedziba Reichsbankhauptstelle - główna filia Banku Rzeszy).

Do 1895 znajdowała się w ciągu szesnastowiecznych fortyfikacji, pomiędzy Bastionem św. Elżbiety i Bastionem Karowym. Stanowiła główną bramę wjazdową do miasta, otwierającą ciąg tzw. Drogi Królewskiej.

Bramę Wyżynną wybudował w latach 1574–1576 niemiecki architekt Hans Kramer (tzw. bramę wewnętrzną) Drugim autorem, któremu przypisywane jest wybudowanie bramy to famandzki rzeźbiarz i architekt Willem van den Blocke (1588).

Taka też data (1588) widnieje na kolumnach od strony zachodniej.
Widoczne trzy herby: po lewej herb Prus Królewskich, po środku herb Królestwa Polskiego, po prawej herb Gdańska. Na górze figury czterech lwów. Poniżej łacińskie sentencje - po lewej: Sapientissime fiunt quae pro Republica fiunt – „Najmądrzej dzieje się wszystko, co się dzieje dla Rzeczypospolitej”. Po prawej: Civitatib.(us) haec optanda bona maxime Pax Libertas et Concordia – „Dobra najbardziej dla państw pożądane to pokój, wolność, zgoda”.

Na środku piękny Herb Królestwa Polskiego. Łacińska sentencja pod herbem głosi:
Iustitia et Pietas duo sunt Regnorum omnium Fundamenta – „Sprawiedliwość i pobożność to dwie podstawy wszystkich królestw”.
Niektórzy wolą czytać tylko dolny fragment napisu: Rum omnium Fundamenta – „Rum podstawą wszystkiego”, jako tzw. gdański humor twórców.

W 1861 fasada została poddana pracom restauracyjnym, widoczna data i napis Kosch Renov.

Wschodnia strona bramy (od Katowni).

Widok od strony Targu Węglowego.

Trzy półkoliście zamknięte przeloty – środkowy, najwyższy, przeznaczony dla ruchu kołowego, dwa boczne przeznaczone dla ruchu pieszego. Wewnątrz znajduje się Pomorskie Centrum Informacji Turystycznej.



Na elewacji wschodniej, znajduje się płaskorzeźbiony herb Cesarstwa Niemieckiego, dodany w czasach zaborów w 1884.

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz