niedziela, 12 listopada 2023

Kwidzyn - tu też był Kopernik

Kwidzyn (łac. Quedin/Insula Sanctae Mariae, niem. Marienwerder) - jak podaje Wikipedia to: Pomezańskie grodzisko o nazwie Kwedis (w zapisach kronikarskich wymieniana jako Quedin, Quidino, Quedzyn) istniało w XI wieku. Najprawdopodobniej zostało zniszczone podczas walk toczonych na tych terenach. Osada została ponownie założona przez zakon krzyżacki w 1233 przez mistrza Hermanna von Balka jako baza wypadowa w pruskiej Pomezanii. Gród otrzymał prawa miejskie po lokacji na prawie chełmińskim w 1233 lub 1235 roku.
Konkatedra pod patronatem Najświętszej Marii Panny i św. Jan Ewangelisty. Historia gotyckiej świątyni ma swój początek w XIII wieku (1285 rok) kiedy to ówczesny kościół parafialny został wyniesiony do rangi katedry.
Wieżyczka obronna przy prezbiterium.

We wnętrzu w trakcie prac archeologicznych odkryto szczątki ludzkie. Okazało się, że są to ciała Krzyżaków. Powstała Krypta Wielkich Mistrzów. Pochowany został tu w 1330 roku a zamordowany w Malborku 17.wielki mistrz Zakonu Szpitala Najświętszej Marii Panny Domu Niemieckiego w Jerozolimie Werner von Orseln. Oficjalnie zginął od ran poniesionych z rąk Jana von Endorf. Motywem tego zabójstwa był podobno (ciekawa historia) stan psychiczny sprawcy (obłąkanie).

Pozostali złożeni (co zostało potwierdzone badaniami) w krypcie to: Ludolf König von Wattzau i Henryk von Plauen. Historia ich życia także kryje pewne niedomówienia...dlaczego pochowano ich tutaj?

Wnętrze Konkatedry, widok na nawę główną i chór.

Wejście do kaplicy.


Bogato zdobiona płyta nagrobna.

Tron biskupi z początku XVI wieku ufundowany przez biskupa Hioba von Dobenecka (1501 – 1525). Drzwiczki frontowe zdobią herby diecezji pomezańskiej oraz rodowy herb biskupa Dobenecka.

Freski, polichromie, obrazy na ścianach katedry. Po lewej Święty pielgrzym i Niezidentyfikowany święty z klęczącym fundatorem. Po prawej ilustracja przypowieści o Pannach mądrych i Pannach głupich (obecnie "poprawnie" tytuł brzmi o Pannach mądrych i Pannach nieroztropnych).

Neogotycka ambona. Po lewej fragment malowidła Chrystus unoszony przez anioły, Ukrzyżowanie w typie Volto Santo, św. Jan Ewangelista.

Ołtarz.

Freski, polichromie, obrazy na ścianach katedry. Sceny biblijne. Ukrzyżowanie, Złożenie do grobu, Chrystus w otchłani, Zdjęcie z krzyża, Zmartwychwstanie, Pozostałe sceny nie zostały zidentyfikowane.

Św.: Maria Magdalena i Katarzyna.

Pod filarami w zachodniej części kościoła stoją bogato zdobione późnobarokowe konfesjonały. Autorem snycerki jest królewski rzeźbiarz Józef Antoni Kruse .


Zabytkowe ryngrafy.


Całkowita długość katedry i prezbiterium wynosi 86,20 m, a szerokość 25 m, wysokość nawy głównej 21 m, naw bocznych 14,5 m. Dzwonnica ma 59 m wysokości.

Sklepienie nawy bocznej.

Drewniany, rzeźbiony konfesjonał.

Malowidło naścienne z nawy północnej (Św. Anna Samotrzeć, Vir Dolorum, św. Małgorzata).

Tryptyk z 1570 roku wiszący na ścianie południowej katedry. Rolę Rzymian odgrywają tu Maurowie. Innym detalem wyróżniającym ten tryptyk jest krzyż, ukazany w dwóch scenach, w kształcie litery "T". Nad krzyżem widnieje tabliczka z napisem INRI podanym w trzech językach. Po zamknięciu tryptyku ukazałaby się scena Zwiastowania.

Epitafium Anny i Adama Blackhall.

Obraz - Ukrzyżowanie.

Barokowa kazalnica wykonana w 1634 roku na zlecenie starosty kwidzyńskiego i prabuckiego Melchiora Dargitz.

Barokowy ołtarz pochodzący z około 1690 roku.

Ostatnia Wieczerza, snycerka. Ciekawotka - św. Jana przedstawiony jest jako dziecko na kolanach Jezusa.

Ostatnia Wieczerza, detale.

W górnym kościele można podziwiać takie malowidła naścienne. Po lewej portrety biskupów pomezańskich (b. Ernest i św. Jan Ewangelista), w środku Matka Boża n tronie, po prawej prezentacja trzech wielkich mistrzów pochowanych w katedrze (kolejno od lewej Werner von Orseln, Ludolf König i Heinrich von Plauen).

Portrety Wielkich Mistrzów Krzyżackich w górnym kościele (Ludolf König i Heinrich von Plauen).

Od lewej portrety 17 biskupów pomezańskich poza jednym, czyli zleceniodawcy, który zdecydował o namalowaniu swoich poprzedników.

Witraż główny przedstawiający scenę chrztu Jezusowi udziela Jan Chrzciciel.

Cały witraż z chrztem Jezusa.

Kaplica Gröbeneów (Otto Friedriecha von der Gröben był starostą kwidzyńskim i generałem wojsk polskich służącym pod królem Augustem II).

Drzwi do kaplicy.

Detale.

Mechanizm zamka drzwiowego kruchty.

Okno celi błogosławionej Doroty z Mątowów.

Mozaika na zewnętrznej ścianie kościoła. Męczeńska śmierć św. Jan Ewangelisty przez ugotowanie w oleju.

Kaplica Otto Friedriech von der Gröbena z zewnątrz z jego figurą na górze.

Zamkowe piwnice. Bardzo często służą jako miejsce wystaw i ekspozycji.


Krzesło tortur tzw. kabat.

Po prawej stos ciałopalny na wystawie o zwyczajach pogrzebowych Dolnego Powiśla.

Wieża studzienna.


Wieża studzienna znajduje się w tej części zamku (w wieży). Studnia pełniła swoją rolę do XVIII wieku.

Wieża katedralna.

Brama wejściowa na zamek.

Tablica pamiątkowa na ścianie.

Zamek, dziedziniec.

Dziedziniec z zabytkowymi armatami.


Widok na gdanisko.

Detale architektoniczne, podstawa sklepienia-wspornik. 

Wnętrza zamkowe jako sala wystawiennicza.

Historia Mennonitów na Ziemi Kwidzyńskiej przedstawiona w formie prezentacji miejsc ich pobytu.

Wystawa etnograficzna na ganku wiodącym do gdaniska.










Jeden z krużganków a w nim wystawa dawnych strojów.





Drewniane, zabytkowe poddasze katedry. Spacer po tych deskach jest niesamowity.


Podziwiać można niesamowity kunszt stolarzy.

Zamek Kapituły Pomezańskiej (gdanisko). Ta 25-metrowa wieża (niem. dansker) obronno-sanitarna była największa z wszystkich zamkowych wież krzyżackich.

No dobra, a gdzie w tym wszystkim Mikołaj Kopernik? Otóż 12 maja 1504 roku Kwidzyn znalazł się na trasie przemarszu orszaku biskupiego, który wyruszył z Torunia. Mikołaj Kopernik. Dokładne miejsce pobytu naszego astronoma nie jest znane ale można domniemywać, że nocował na zamku w Kwidzynie...


Ukraina broni Ojczyzny. Niedziela, 627. dzień wojny.
#StopWar
#FreeUkraine
#StopPutin
#Solidarni z Ukrainą

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz