Gdańsk - Kościół św. Piotra i Pawła

Świątynia wybudowana w 1397 roku jako filia Kościoła Mariackiego (fara Starego Przedmieścia). Jeden z największych kościołów gotyckich w mieście mieści się przy ul. Żabi Kruk.

Elewacja południowa zachodnia.

Od końca XVI w. do końca lat 40. XX w. (359 lat !) był głównym kościołem gdańskich ewangelików reformowanych (Kalwinistów). Być może byłby nim do dziś gdyby nie ich opieszałość w odbudowie zniszczeń po zbombardowaniu i spaleniu (taka jest wersja oficjalna). Obiekt ucierpiał w trakcie działań związanych z wyzwoleniem Gdańska tj. szturmu Armii Czerwonej, który był katastrofalny w skutkach dla ludności i zabytków. Obiektem ataków nie były jedynie niemieckie umocnienia wojskowe, porty czy cele strategiczne. Zaciekle bombardowano stare miasto  (niem. Altstadt) a także inne mieszkalne dzielnice miasta.

Od 1958 roku świątynia służy katolikom wyznania rzymskiego...

....a obecnie także wyznania ormiańskiego stąd krzyż Chaczkar ustawiony przed kościołem po stronie północnej.

Tego już Wam nie przetłumaczę...

Zdobione drewniane drzwi boczne.

Oryginalna rokokowa drewniana obudowa kaplicy grobowej rodu Uphagenów.

 

Nagrobek Piotra Uphagena z 1774 roku (i Elżbiety Forret).

2 czerwca 2019 r. pożar strawił większą cześć dachu. Płomienie ugaszono ale woda zrobiła swoje. Widoczny balkon chóru jest trakcie odbudowy.

Trwają prace rekonstrukcyjne.

Część zabytkowych detali wyposażenia w dalszym ciągu czeka na montaż złożona na posadzce w różnych miejscach.

Sufit/sklepienie nawy głównej.

Barokowa ambona z 1696 r wykonana z drewna dębowego i polichromowana. Wyposażenie: kosz, baldachim, zaplecek, portal, balustrada schodowa. Na zaplecku obraz św. Reginalda z Zakonu Augustianów. Pod koszem ażurowe stożkowe zakończenie zdobione liśćmi i kwiatami akantu. Ten motyw występuje także w innych częściach ambony. Baldachim wieńczy rzeźba Chrystusa Zbawiciela Świata (Salvator Mundi). Ambona stanowi przykład gdańskiej sztuki baroku.

Wnętrze kościoła. Widok na wejście główne.

Wnętrze kościoła. Widok na ołtarz.

Barokowy ołtarz główny.

Ambona, detale. Na koszu znajdują się rzeźby czterech ewangelistów.

Stalla Rady Kościoła z 1626 r. wykonana z drewna dębowego i zdobiona bogatą snycerką.

Nawa północna.

Stalla Rady Kościoła - renesansowy mebel o konstrukcji deskowo-płycinowej. Frontową cześć balustrady dekoruje sześć słupków (pilastrów) z alegorycznymi postaciami cnót. Pomiędzy nimi pięć płaskorzeźbionych płycizn. 

Gotycka chrzcielnica z XV w. wykonana z granitu (1500 r.). Według tradycji przy tej chrzcielnicy przyjął chrzest sławny gdańszczanin, rysownik Daniel Chodowiecki.

Portal zakrystii z 1644 r. wykonany z drewna dębowego i polichromowany. Renesansowy obiekt dekoruje ornamentacja o motywach chrząstkowych. Kolumny podtrzymuje gzyms wieńczący nad którym umieszczono misternie zdobiony fryz. W partii szczytowej piękne kompozycje maszkaronów. Na szczycie pełnoplastyczna rzeźba św. Bartłomieja. W części dolnej cokoły także dekorowane maszkaronami. Konstrukcję wzbogacają uszaki z motywem głowy aniołka.

Obraz "Chrzest Armenii" (1900 r.). Tematem sceny jest chrzest króla Armenii Tyrydatesa w 301 r. Aktu chrztu dokonuje Grzegorz Oświeciciel (Illuminator) - późniejszy święty. Autorem dzieła jest Teodor Axentowicz. Obraz pełnił funkcję obrazu zasłonowego w ołtarzu głównym kościoła ormiańskiego w Tyśmienicy na Podolu.

Stalla Rady Kościoła - ornamenty w kształcie muszli, kapitele w formie męskich główek.

Prezbiterium.

Ołtarz Ecce Homo. Barokowy, wykonany z materiałów kamiennych, dwukondygnacyjny, pochodzi z połowy XVII w. Na bokach ołtarza umieszczono tzw. uszaki z rzeźbiarską dekoracją z alabastru belgijskiego. W centralnym punkcie obraz Ecce Homo namalowany na płótnie. W górnej kondygnacji obraz olejny "Uwolnienie św. Piotra". Na szczycie figura św. Andrzeja Apostoła ukazana w postawie stojącej, podtrzymuje krzyż w kształcie jaki ikonografia kojarzy z jego męczeństwem. Na gzymsie po stronie lewej figura świętego w stroju biskupim z alabastru. Po prawej stronie znajduje się figura św. Antoniego ze świnką (zaginiona po 1945 r.).

Stalla Cechu Bednarzy z 1611 r. wykonana z drewna dębowego i klonowego. Renesansowy mebel okazałych rozmiarów konstrukcji deskowo płycinowej składa się ze ściany frontowej, dwóch boków z drzwiczkami, ściany tylnej i siedziska. Ściana frontowa dzielona przez pilastry na 15 kwater. 

Stalla Cechu Bednarzy - część kwater wypełniają motywy starożytnego obelisku. W pozostałych umieszczono płyciny z postaciami proroków ze Starego Testamentu.

Stalla Cechu Bednarzy - wokół obrazów kompozycje snycerskie o motywach okuciowych. Pilastry zdobią popiersia męskie i kobiece. Na drzwiczkach herb Cechu Bednarzy.

Na zdjęciu postacie Abrahama i Mojżesza.

Zostali tu pochowani (m.in.): Johann i Peter Uphagen,

Wilhelm Clark, 

Jeremiasz Falck, Anton Kuyperkron, Antoni van Obberghen, Hendrik Soermans...w kościele realizowny jest projekt konserwacji kilkudziesięciu płyt nagrobnych.

Wejście do zakrystii od strony ołtarza głównego (prezbiterium).

Barokowy żyrandol z rzeźbami ewangelistów.

Zabytki znajdujące się w świątyni są świetnie opisane na tabliczkach, z których korzystałem.

Widok od strony południowo-wschodniej.

PS. Ukraina broni Ojczyzny...dziś sobota, 59 dzień wojny.

Oblężenie Mariupola (ukr. Маріуполь) trwa od początku wojny. Obrońcy zamknięci w kotle Azowstalu. Kryzys humanitarny.

Kolejne masowe groby odkrywane w Buczy (ukr. Буча).

#StopWar

#FreeUkraine

#StopPutin

Historia kołem się toczy. Kiedyś Gdańsk też "wyzwalali" Sowieci...taktyka  i morale sałdatów bez zmian.

Długi Targ, witryna restauracji.